Film „Rustin” wydany 3 listopada 2023 r. na platformie Netflix to biografia czarnoskórego działacza na rzecz praw obywatelskich Bayarda Rustina. W szczególności film skupia się na okresie życia Rustina, kiedy w 1963 roku z powodzeniem zorganizował Marsz na Waszyngton.

Bayard Rustin (w tej roli Colman Domingo) był zaangażowany w walkę o prawa człowieka już na długo przed latami 60. XX wieku. Od najmłodszych lat otwarcie mówił o swojej homoseksualności i aktywnie działał na rzecz praw osób LGBTQ+. Uczestniczył także w ruchu na rzecz wyzwolenia czarnoskórych, który w pierwszej połowie XX wieku inspirował się komunistyczną ideologią.

Tego rodzaju przeszłość sprawiła, że w latach 60. XX wieku Rustin był marginalizowany przez liderów ruchu na rzecz praw obywatelskich dla czarnoskórych. W końcu, skoro nawet walka z dyskryminacją czarnoskórych była trudna, nie chciano dawać białoskórym rasistom kolejnego argumentu do atakowania. Dlatego też w latach 60. XX wieku Rustin działał raczej jako organizator niż jako osoba na czele ruchu.

Film skupia się nie tylko na procesie organizowania ruchu na rzecz praw czarnoskórych przez Rustina, ale także na trudnościach, z którymi się mierzył z powodu swojej tożsamości seksualnej. W tym kontekście szczególnie wzruszające jest przedstawienie poparcia, jakiego udzielił Rustinowi Martin Luther King (w tej roli Ameal Amin). Wiadomo, że Rustin od 1956 roku, czyli od czasu bojkotu autobusów, sympatyzował z Kingiem i jego pokojowym sposobem prowadzenia walki o prawa obywatelskie.

Przygotowania do Marszu na Waszyngton w 1963 roku są przedstawione w filmie w sposób najbardziej napięty. Rustin kontaktuje się z organizacjami na rzecz praw czarnoskórych w całym kraju, sprawdza, ile potrzebnych jest toalet i kanapek. Negocjuje z policją, aby zapewnić pokojowy przebieg protestu. To dzięki jego wysiłkowi możliwe było wygłoszenie przez Martina Luthera Kinga słynnego przemówienia „Mam marzenie”.**

Film opowiada o życiu mało znanego organizatora ruchu na rzecz praw obywatelskich, co sugerowało, że jego sukces komercyjny będzie niewielki. Jednak producentem filmu jest były prezydent USA Barack Obama. Po ustąpieniu z urzędu Obama założył firmę produkcyjną Higher Ground Productions, która podpisała umowę dystrybucyjną z Netflixem.

Obama produkuje filmy na tematy, które go interesują, i przekazuje w nich ważne społeczne przesłanie. W 2019 roku premierę miał film dokumentalny „American Factory”, który poruszał kwestię warunków pracy w Stanach Zjednoczonych i wzbudził ogromne zainteresowanie.